Je wil als gemeente, als groep of als individu een bewonersgroep oprichten maar weet niet waar te beginnen? Dan kan de Vlaamse Vereniging Dorpsbelangen vzw de nodige ondersteuning bieden.
Waarom een bewonersgroep oprichten?
Een bewonersgroep kan mee nadenken over de ontwikkeling van het dorp.
Burgers worden mondiger en willen meer inspraak in het lokaal beleid.
Een bewonersgroep kan een spreekbuis zijn voor deze burgers.
Of het kan juist een laagdrempelig orgaan zijn voor de burgers die niet zo mondig zijn om hun ideeën naar voor te brengen. Een bewonersgroep vormt met andere woorden een brug tussen de burger en het bestuur.
Maar hiervoor bestaan toch al adviesraden?
Dat klopt, maar deze bestaan uit vertegenwoordigers van georganiseerde groepen, verenigingen die een raad vormen bijvoorbeeld de jeugdraad, de cultuurraad…
De lokale overheid is verplicht om die te installeren en hen advies te vragen.
Een lokale overheid is niet verplicht om een bewonersgroep op te richten.
Maar het is zo’n grote meerwaarde voor het dorp én het lokaal bestuur om wél inspraak en participatie van een georganiseerde groep burgers rond het beleid te voorzien.
Een bewonersgroep wordt vaak opgericht vanuit de burgers zelf, met mensen die zich met hun talenten en goesting willen engageren voor hun dorp. De groep is ook een spreekbuis voor
niet-georganiseerde burgers die ook wel willen meedenken over hun leefomgeving, die problemen ervaren en daar een oplossing voor willen zoeken.
Hoe een bewonersgroep oprichten?
Een groep mensen bijeenbrengen die samen meedenken rond het beleid in hun omgeving, daar bestaat geen specifiek stappenplan voor dat perfect opgevolgd kan worden.
In grote lijnen moet je wel een groep vormen en de prioriteiten vastleggen waaraan je in het dorp wil werken. Deze kunnen dan aangepast worden naargelang bijvoorbeeld een aantal doelstellingen zijn bereikt of er bepaalde zaken in het dorp wijzigen.
Maar begin bij het begin, je moet een groep mensen vinden die zich wil inzetten voor het dorp. Misschien wil jouw buur wel meewerken? Of leer je, als je je bekend maakt waaraan je wil beginnen, nieuwe mensen kennen waarvan je niet zou gedacht hebben dat ze hieraan willen meewerken?
Eens je een groep hebt gevormd, kan je nagaan wat er in het dorp leeft.
Dit kan makkelijkst via een bevraging of een enquête. Op die manier kan je de prioriteiten afstemmen op wat de burgers willen.
Stap 1: groep vormen
Je kunt al een bewonersgroep opstarten met een paar mensen. Het is daarbij belangrijk om heel uw dorp uit te nodigen deel uit te maken van uw bewonersgroep. Niet omdat je met een grote groep zou zijn, maar omdat iedereen uit jouw dorp de kans zou krijgen om in te stappen. Het is vaak beter een groep te vormen met 5 à 10 personen dan met 20 personen.
Voor de goede interne werking van een bewonersgroep is een intern reglement essentieel.
Wat kan je doen?
Organiseer een infovergadering waar je iedereen uit jouw dorp op uitnodigt. Maak hiervoor bijvoorbeeld een flyer en deel deze uit. De avond zelf kunnen mensen zich aanbieden die interesse hebben om deel uit te maken van de bewonersgroep.
Stap 2: draagvlak vergroten
Het is belangrijk dat je weet wat de inwoners uit jouw dorp willen. Hoe groter het draagvlak van jouw bewonersgroep, hoe sterker je staat ten opzichte van het lokaal bestuur. Je zal meer inpakt hebben als je met een idee, dat door een grote groep of het hele dorp gedragen is, naar het gemeentebestuur stapt in plaats van een individueel idee.
Wat kan u doen?
Stel een vragenlijst op om de inwoners uit uw dorp te bevragen. Kom meer te weten over wat de inwoners uit uw dorp denken over hun leefomgeving en of ze mee willen nadenken over de ontwikkeling van het dorp. Vraag bij de Vlaamse Vereniging voor Dorpsbelangen een vragenlijst op om mee te starten (afgeleid van de methodiek DORP inZICHT).
Ga met een groepje wakkere burgers deze bevraging bij zoveel mogelijk dorpsgenoten afleggen. Door die bevraging krijgen sommige dorpsbewoners ook de smaak te pakken om samen met anderen iets te doen én met de resultaten het samenleven in het dorp te verbeteren. Vaak ontwikkelt deze groep zich tot een dorpsraad.
Verschillende bewonersgroepen, aangesloten bij de Vlaamse Vereniging Dorpsbelangen vzw, werden op deze manier (via het originele Dorp inZICHT) opgericht en zijn geëvolueerd tot een meer duurzame dorpsraad of een bewonersplatform.
Stap 3: actie
In groep legt je best uw prioriteiten vast. Waar wil je als bewonersgroep eerst werk van maken en wat kan wachten. Dit zal waarschijnlijk afhangen van de resultaten van de bevraging.
Stel ook je doelstellingen als bewonersgroep op, daar kan je steeds naar teruggrijpen.
Maak ook afspraken met jouw gemeentebestuur. Een goede relatie komt iedereen ten goede.
Blijf daarom positief en communiceer! Denk ook steeds oplossingsgericht. Zoek alternatieven.
Je kan ook werkgroepen oprichten of acties ondernemen, een website opstarten, een dorpskrant opmaken… Veel zaken die jouw bewonersgroep zelf kan doen.
Op deze website kan je bij ‘info’ heel wat inspiratie halen.
Als gemeentebestuur
Als gemeentebestuur kan je natuurlijk ook een aanzet geven om bewonersgroepen op te richten.
Dat is op diverse plaatsen in verscheidene provincies gebeurd (o.a. Diksmuide, Geraardsbergen, Sint-Niklaas, Heusden-Zolder, Herzele, Assenede…). Voor meer info kan je bij die gemeentebesturen terecht.
Heb je nog vragen? Neem gerust contact op met een van onze beleidsmedewerkers.
Movisie, hét landelijk kennisinstituut voor een samenhangende aanpak van sociale vraagstukken in Nederland, geeft ook heel wat info mee. Klik hier om te tips te lezen.
Veel succes!